چکیده:

کشورهای لرزه‌خیز نظیر نیوزیلند، ژاپن، آمریکا و ... مفاهیم طراحی مبتنی بر شکل‌پذیری را از اواخر دهه 1970 و اوایل دهه 1980 به‌کار گرفتند. به‌کارگیری این مفاهیم احتمالاً مهمترین پیشرفت بشر در تامین ایمنی جانی در زلزله‌های آتی می‌باشد. نظر به عجین بودن مفهوم شکل‌پذیری با آسیب سازه‌ای، تحقق شکل‌پذیری، بدون آسیب به سازه و محتویاتش امری ناممکن است. در همین راستا زلزله‌های اخیر به وضوح مهندسی را به چالش کشیده است. سوالات بنیادین این چالش عبارت‌اند از:

در حال حاضر رویکرد ما مهندسان مطابق با طراحی مبتنی بر شکل‌پذیری است. آیا انتظارات عموم جامعه از عملکرد ساختمان‌هایشان در حین و پس از زلزله‌های شدید، به وسیله این رویکرد قابل تحقق است؟
آیا نتایج زلزله‌های اخیر این انتظارات را برآورده کرده است؟
خسارات جانی و مالی زلزله‌های اخیر سازگار با روند طراحی در آئین‌های لرزه‌ای است؟

پر واضح است که روند طراحی در جهان به وسیله تجربیات حاصل از زلزله‌های واقعی هدایت می‌شود. زلزله 2011 کرایسچرچ در نیوزیلند، نقطه عطف برای شروع تغییرات اساسی در روند طراحی سازه بود. لایحه سنای آمریکا در دسامبر 2018 (Public Law No: 115-307) به همراه انتشار پژوهش‌های مشترک بین دانشگاه ‌‌Auckland نیوزیلند و آمریکا (ATC 145)، گواه بر شروع اجرای این تغییرات است.

صرفه‌جویی در کاهش خسارات ناشی از زلزله